(+99871) 202-50-60

Прививки.уз - Олдини олиш. Ҳимоя қилиш. Эмлаш.

Сиз сўраган эдингиз
Қутуриш касаллигига қарши эмлаш ҳақида тез-тез учрайдиган саволлар

Дайди ит тишлаганда ни қилиш керак?

Ота-оналар ва қабул қилувчилар учун Одам паппилома вирусига қарши эмлаш бўйича кўп учрайдиган саволлар

ВПЧ ва бачадон бўйни ракига қандай текшириш мумкин?

Менингококкли менингитга қарши эмлаш ҳақида тез-тез учраб турадиган саволлар

Касаллик қандай йўл билан юқади?

БЦЖ ҳақида тез-тез учрайдиган саволлар

БЦЖ эмлаш - бу нима?

Ота-оналар ва қабул қилувчилар учун Одам паппилома вирусига қарши эмлаш бўйича кўп учрайдиган саволлар

Агар вакцина циркулияцияда бўлган ВПЧ турларининг фақатгина бир неча турларларидан ҳимоя қилса нима учун эмлаш олишни нима кераги бор?

КПК вакцинаси бўйича кўп учрайдиган саволлар

КПК вакцинаси билан эмлашдан кейин қандай реакциялар бўлиши мумкин?

Ота-оналар ва қабул қилувчилар учун Одам паппилома вирусига қарши эмлаш бўйича кўп учрайдиган саволлар

Болани неча ёшда эмлаган яхшироқ?

Вирусли гепатит В турига қарши вакцина бўйича кўп бериладиган саволар В(ВГВ)

Агар болани туғриқхонада ВГВга қарши биринчи эмлашдан кейин 3 ой ўтган бўлса, уни қандай тарзда эмлаш керак?

Хамма саволлар
Инфекциялар VS Вакциналар
ВПЧ
  • Бачадон бўйни саратони – ВПЧ келтириб чиқарувчи энг кўп тарқалган саратон тури
  • ББС – аёллар орасида энг кўп тарқалган иккинчи ўриндаги саратон тури
  • Йилига дунёда ББС дан 311 000 дан ортиқ аёллар ўлади
  • Аломатлари фақатгина саратоннинг маълум стадияси ривожланишидан кейин кўринади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ВПЧ га қарши вакцина 90% гача ББС ҳолатлари ва 90% ўткир учли кондиломалар олдини олади
  • Вакцина ВПЧ вирусини сақламайди, шунинг учун у хавфсиз ва инфекция қўзғатиши мумкин эмас
  • ВПЧ га қарши вакцина + мунтазам скрининг – ББС олдини олишнинг энг самарали усули
Вакцина ҳақида батафсил
Қутуриш
  • Қутиришдан дунёда йилига 60 000 га яқин одам ўлади
  • Қутирган ҳайвон тишлаганидан сўнг дарҳол шифокорга мурожаат қилиш керак
  • Интенсив тиббий ёрдамсиз касалликнинг дастлабки белгилари пайдо бўлишидан бошлаб 7-10 кундан сўнг ўлимга олиб келади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қутиришга қарши эмлаш – бу одамни қутқариш
  • Фақатгина эмлаш ишончли тарзда ҳимоя қилиши ва ҳаётни сақлаб қолиши мумкин
  • Тезкорлик билан тадбир ўтказилиши қутириш касаллигининг 100% олдини олади
Вакцина ҳақида батафсил
Ротавирус инфекцияси
  • Кичик ёшдаги болалар орасидаги гастроэнтеритнинг асосий сабаби
  • Аломатлари – ич суриши ва қусиш
  • 3 ёшгача бўлган болалар энг заиф
  • Оғир касаллик, тез сувсизланиш, шок ва ўлим мумкин, айниқса 1 ёшгача бўлган болаларда
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Ротавирус гастроэнтеритдан ҳимояланиш учун оғиз орқали киритилади
  • Бошқа этиология диареясидан ҳимоя қилишга қодир эмас
  • ЎзР календарига кўра 2 марта 2 ва 3 ойликда Пента-1 ва 2 билан биргаликда
Вакцина ҳақида батафсил
Вирусли гепатитнинг А тури
  • Жигарни шикастловчи юқумли вирусли касаллик
  • “Ифлос қўллар касалликлари”га оид
  • Ҳар қандай вакцина олмаган ва олдин касаллик юқмаган одамга юқиши мумкин, контагиозлик – 40%
  • ВГАни даволашнинг специфик усуллари мавжуд эмас
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ВГА хавфсиз ва самарали вакциналар ёрдамида олди олиниши мумкин
  • Бир неча хил вакциналар мавжуд: инактивация қилинган (ўлдирилган) ва тирик аттенуация қилинган (заифлаштирилган) вакциналар
  • ВГАга қарши вакцина ЎзР иммунизация календарига киритилмаган
  • Хусусий вакцинация марказларида вакцина олиш мумкин
Вакцина ҳақида батафсил
Сув чечак
  • Контагиозлик ажойиб – 100% ни ташкил этади
  • Асосан 6 ойдан 7 ёшгача бўлган болалар касалланади
  • Катталар кам касалланади, лекин касаллик анча жиддий шаклга ўтади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Вакциналар 1974 йилдан бери мавжуд
  • Вакцинация узоқ йилларга кучли иммунитет шакллантиради
  • Вакцинациядан ташқари сувчечакнинг бошқа самарали тарқатиш чоралари мавжуд эмас
  • ЎзР иммунизация календарига киритилмаган
  • Вакцинация имконияти – хусусий вакцинация марказларида
Вакцина ҳақида батафсил
Менингококк инфекцияси
  • Ўлим ҳолатлари менингококк менингитида – 10%, менингококк сепсисида 50-75%
  • Менингококк менингитидан сўнг асоратлар: олигофрения (ақлий қолоқлик), карлик, паралич ва тиришиш
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Аҳолининг 80%ни вакцинация қамрови билан эпидемия олдини олиш мумкин
  • Вакцинация бир маротаба ўтказилади
  • Вакцинация самарадорлиги тахминан 90% ни ташкил қилади
  • Иммунитет ўртача 5 кун давомида шаклланади ва 3-5 йил сақланади
Вакцина ҳақида батафсил
Бўғма
  • Асоратлар миокардит ёки периферик нейропатияга олиб келиши мумкин
  • Касал билан алоқада бўлган ҳар бешинчи одам касалланади
  • Эмлаш кам қамровдаги даражадаги мамлакатларда бўғма – болалар учун аҳамиятга эга муаммо
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
Гемофилия b тури инфекцияси
  • 5 ёшгача бўлган болалар учун хавфли
  • Жиддий асоратлар эҳтимоли мавжуд
  • Ҳар 5-ҳолатда ўлимга олиб келади
  • Даволашга ёмон таъсирчан, чунки касаллик қўзғатувчи антибиотикларга чидамли
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Вакцинация – ягона самарали (95-100%) ва хавфсиз олдини олиш усули
  • ЎзР эмлаш календарига кўра болалар вакцинанинг 3 дозасини Пента таркибида оладилар
  • Вакцинациядан аввал 2000 йилда 5 ёшгача бўлган болалар орасида 371 минг ўлим ҳолатлари
Вакцина ҳақида батафсил
Вирусли гепатит В тури
  • ВГВ оқибатида дунёда йилига 600 000 дан ортиқ одам ўлади
  • Касаллик юққан одамнинг қони, бошқа биологик суюқликлари билан алоқада юқади
  • Касаллик юқтирган болаларнинг 90% да сурункали ўтади
  • Тиббиёт ходимлари учун асосий профессионал хавф омили
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ЎзР календарига кўра биринчи вакцина туғилганда берилади
  • Кейин учта доза Пента таркибида 2, 3 ва 4 ойликда
  • Аввал вакцина олмаган барча болалар учун 18 ёшгача вакцина олиш маслаҳат берилади
  • Ҳимоя камида 20 йил давомида сақланиб қолади
Вакцина ҳақида батафсил
Грипп
  • Мавсумий грипп (А ва В туридаги вируслар) кузги-қишки эпидемиялар шаклида
  • Хавф гуруҳлари: болалар (6-59 ойлик), кекса шахслар (65+ ёш), ҳомиладор аёллар, тиббиёт ходимлари
  • Бу гуруҳлар орасида, айниқса кекса ёшдагилар орасида асоратлар хавфи юқори ва ҳатто ўлим ҳолатлари мавжуд
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Ҳар йилги мавсум олди вакцинация маслаҳат этилади, айниқса хавфли гуруҳ учун
  • Ҳомиладор аёллар учун вакцинация муҳимлиги устувордир
  • 65+ ёшдаги шахслар учун вакцинация – ўлим хавфини пасайтиришнинг энг яхши усули
  • Шу билан бирга касаллик ўтиши оғирлигини пасайтиради, асоратлар хавфини камайтиради
Вакцина ҳақида батафсил
Қизамиқ
  • Гриппга нисбатан 6 марта юқумлироқ
  • 5 та ҳолатдан 1 да асоратлар: қулоқ инфекциялари, зотилжам, қайтариб бўлмас карлик, энцефалит ёки ҳатто ўлим
  • Вакцинагача дунёда йилига қизамиқдан 2,6 миллион одам ўлган
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Тепки
  • Асосан 3 ёшдан 15 ёшгача бўлган болалар касалланади
  • Ўғил болалар қиз болаларга нисбатан 1,5 марта кўпроқ касалланади
  • Асоратлар аёллар ва эркаклар бепуштлигига ва бошқа оғир оқибатларга олиб келиши мумкин
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Кўкйўтал
  • Нафас олиш йўлларининг бактериал инфекцияси (ҳаво-томчи йўли)
  • Асосан 7 ёшгача болалар касалланади
  • Алоқадан сўнг болаларда касалланиш эҳтимоли – 100%
  • Катталарда – 30% гача
  • Бемор касалликнинг 1-кунидан 25-кунигача юқумли
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
Пневмококк инфекцияси
  • Беш ёшгача бўлган болалар ўлимининг етакчи сабаби
  • Вакциналар ёрдамида олди олинадиган касалликлар орасидаги энг хавфлиси
  • Зотилжам, менингит, септицемия, бронхит, ўрта отит, синусит ва конъюктивитнинг энг кўп сабаби
  • Бошқа инфекцияларнинг асорати: грипп, қизамиқ ва бошқа респиратор инфекциялар
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ЖССТ прогнозига кўра 2030 йилга келиб вакцина дунёда 5,4-7,7 млн. болалар ўлими олдини олади
  • Хавфсиз ва барча ёшдаги гуруҳларда яхши ўтади
  • Антибиотикларга чидамлилик ўсишида, ягона самарали чора – вакцинация
Вакцина ҳақида батафсил
Полиомиелит
  • Асосан 5 ёшгача болалар касалланади
  • Полиомиелитни даволаб бўлмайди, унинг фақат олдини олиш мумкин
  • 100 дан бир ҳолатда ортга қайтариб бўлмайдиган паралич ривожланади
  • 5-10% ҳолатларда ўлим билан якунланади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • 1988 йилдан бери оммавий иммунизация дунёда 99% дан ортиқ пасайишга олиб келди
  • Вакцина туфайли эндемик мамлакатлар сони 125 дан 2 гача камайди (Покистон ва Афғонистон)
  • Энг яхши ҳимоя – ОПВ ва ИПВ вакциналар қўшилиши
Вакцина ҳақида батафсил
Қизилча
  • Юқумли касаллик
  • Ҳомила тушиб қолишига олиб келиши мумкин, муддатдан илгари туғиш ёки туғма дефектларга олиб келиши мумкин
  • Энг юқумли давр: тошма пайдо бўлишидан 1-5 кундан кейин
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Қоқшол
  • Юқиши – яра ва кесилган жойларнинг тупроқдаги бактериялар билан ифлосланиши
  • Токсин оғир, оғриқли мушак спазмларини чақиради, ўлимга олиб келиши мумкин
  • Қоқшол билан касалланишда ўлим ҳолати жуда юқори (фақатгина қутириш ва ўпка ўлатида ундан юқорироқ)
  • Бемор атрофдагилар учун юқумли эмас
  • Касалликдан сўнг иммунитет ривожланмайди
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
БЦЖ
  • Йўтал ёки аксириш пайтида ҳаво-томчи йўли орқали тарқалади
  • Бир касалдан йилига ўртача 10-15 кишига юқади
  • Одатда ўпкани шикастлайди, лекин суяклар, бўғимлар, бош мияни ҳам жароҳатлайди
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • 12 ойгача бўлган болаларни вакцинация қилиш 5 ёшгача бўлган болаларни сил менингити ва силнинг бошқа оғир турларидан ҳимоя қилиши мумкин
  • БЦЖ 80 йил давомида мавжуд
  • Ҳар йили дунё бўйича 100 миллион болалар қабул қилишади
  • Ҳозирда силга қарши мавжуд бўлган ягона вакцина
Вакцина ҳақида батафсил
Миллий эмлаш календари
Бир ёшгача бўлган бола
1 кунлик
2 - 5 кун
2 ой
3 ой
4 ой

ВГВ

1

БЦЖ

1

Рота

1

Рота

2

Рота

3

Пневмо

1

Пневмо

2

Пента

3

Пента

1

Пента

2

ИПВ

1

ОПВ

1

ОПВ

2

ОПВ

3
Бир ёшдан уч ёшгача
12 ой
16 ой

КПК

1

АКДС

4

Пневмо

3

ОПВ

4
Мактабгача бўлган болалар ва ўқувчилари
6 ёш
7 ёш
9-12 ёш

КПК

2

АДС-М

5

ВПЧ

1

ОПВ

5

ВПЧ

2
Ўсмирлар
16 ёш

АДС-М

6
Сизнинг ҳикояларингиз