(+99871) 202-50-60

Прививки.уз - Олдини олиш. Ҳимоя қилиш. Эмлаш.

Сиз сўраган эдингиз
Ота-оналар ва қабул қилувчилар учун Одам паппилома вирусига қарши эмлаш бўйича кўп учрайдиган саволлар

ВПЧга қарши вакцина нима қилади?

Пентавалент ва АКДС вакциналари ҳақида тез-тез учрайдиган саволлар

Дифтерияга қарши эмлашни қайси жойга қилади.

Сув чечак касаллигига қарши эмлаш ҳақида тез-тез учраб турадиган саволлар

Сув чечакка қарши болаларни қайси ёшда эмлаш тавсия этилади?

Вирусли гепатит В турига қарши вакцина бўйича кўп бериладиган саволар В(ВГВ)

Агар болани туғриқхонада ВГВга қарши биринчи эмлашдан кейин 3 ой ўтган бўлса, уни қандай тарзда эмлаш керак?

Ротавирус инфекциясига қарши эмлаш ҳақида тез-тез учрайдиган саволлар

Ротавирус инфекцияси қандай касалликларни келтириб чиқаради?

Ротавирус инфекциясига қарши эмлаш ҳақида тез-тез учрайдиган саволлар

Ротавирус вакциналари билан эмлашга қарши кўрсатмалар борми?

Полиомиелитга қарши эмлаш тўғрисида кўп учрайдиган саволлар

Полиомиелитка қарши вакцина қаерга юборилади?

Ота-оналар ва қабул қилувчилар учун Одам паппилома вирусига қарши эмлаш бўйича кўп учрайдиган саволлар

Эмлаш олишдан олдин тиббий кўрикдан ўтиш керакми?

Хамма саволлар
Инфекциялар VS Вакциналар
ВПЧ
  • Бачадон бўйни саратони – ВПЧ келтириб чиқарувчи энг кўп тарқалган саратон тури
  • ББС – аёллар орасида энг кўп тарқалган иккинчи ўриндаги саратон тури
  • Йилига дунёда ББС дан 311 000 дан ортиқ аёллар ўлади
  • Аломатлари фақатгина саратоннинг маълум стадияси ривожланишидан кейин кўринади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ВПЧ га қарши вакцина 90% гача ББС ҳолатлари ва 90% ўткир учли кондиломалар олдини олади
  • Вакцина ВПЧ вирусини сақламайди, шунинг учун у хавфсиз ва инфекция қўзғатиши мумкин эмас
  • ВПЧ га қарши вакцина + мунтазам скрининг – ББС олдини олишнинг энг самарали усули
Вакцина ҳақида батафсил
Қутуриш
  • Қутиришдан дунёда йилига 60 000 га яқин одам ўлади
  • Қутирган ҳайвон тишлаганидан сўнг дарҳол шифокорга мурожаат қилиш керак
  • Интенсив тиббий ёрдамсиз касалликнинг дастлабки белгилари пайдо бўлишидан бошлаб 7-10 кундан сўнг ўлимга олиб келади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қутиришга қарши эмлаш – бу одамни қутқариш
  • Фақатгина эмлаш ишончли тарзда ҳимоя қилиши ва ҳаётни сақлаб қолиши мумкин
  • Тезкорлик билан тадбир ўтказилиши қутириш касаллигининг 100% олдини олади
Вакцина ҳақида батафсил
Ротавирус инфекцияси
  • Кичик ёшдаги болалар орасидаги гастроэнтеритнинг асосий сабаби
  • Аломатлари – ич суриши ва қусиш
  • 3 ёшгача бўлган болалар энг заиф
  • Оғир касаллик, тез сувсизланиш, шок ва ўлим мумкин, айниқса 1 ёшгача бўлган болаларда
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Ротавирус гастроэнтеритдан ҳимояланиш учун оғиз орқали киритилади
  • Бошқа этиология диареясидан ҳимоя қилишга қодир эмас
  • ЎзР календарига кўра 2 марта 2 ва 3 ойликда Пента-1 ва 2 билан биргаликда
Вакцина ҳақида батафсил
Вирусли гепатитнинг А тури
  • Жигарни шикастловчи юқумли вирусли касаллик
  • “Ифлос қўллар касалликлари”га оид
  • Ҳар қандай вакцина олмаган ва олдин касаллик юқмаган одамга юқиши мумкин, контагиозлик – 40%
  • ВГАни даволашнинг специфик усуллари мавжуд эмас
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ВГА хавфсиз ва самарали вакциналар ёрдамида олди олиниши мумкин
  • Бир неча хил вакциналар мавжуд: инактивация қилинган (ўлдирилган) ва тирик аттенуация қилинган (заифлаштирилган) вакциналар
  • ВГАга қарши вакцина ЎзР иммунизация календарига киритилмаган
  • Хусусий вакцинация марказларида вакцина олиш мумкин
Вакцина ҳақида батафсил
Сув чечак
  • Контагиозлик ажойиб – 100% ни ташкил этади
  • Асосан 6 ойдан 7 ёшгача бўлган болалар касалланади
  • Катталар кам касалланади, лекин касаллик анча жиддий шаклга ўтади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Вакциналар 1974 йилдан бери мавжуд
  • Вакцинация узоқ йилларга кучли иммунитет шакллантиради
  • Вакцинациядан ташқари сувчечакнинг бошқа самарали тарқатиш чоралари мавжуд эмас
  • ЎзР иммунизация календарига киритилмаган
  • Вакцинация имконияти – хусусий вакцинация марказларида
Вакцина ҳақида батафсил
Менингококк инфекцияси
  • Ўлим ҳолатлари менингококк менингитида – 10%, менингококк сепсисида 50-75%
  • Менингококк менингитидан сўнг асоратлар: олигофрения (ақлий қолоқлик), карлик, паралич ва тиришиш
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Аҳолининг 80%ни вакцинация қамрови билан эпидемия олдини олиш мумкин
  • Вакцинация бир маротаба ўтказилади
  • Вакцинация самарадорлиги тахминан 90% ни ташкил қилади
  • Иммунитет ўртача 5 кун давомида шаклланади ва 3-5 йил сақланади
Вакцина ҳақида батафсил
Бўғма
  • Асоратлар миокардит ёки периферик нейропатияга олиб келиши мумкин
  • Касал билан алоқада бўлган ҳар бешинчи одам касалланади
  • Эмлаш кам қамровдаги даражадаги мамлакатларда бўғма – болалар учун аҳамиятга эга муаммо
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
Гемофилия b тури инфекцияси
  • 5 ёшгача бўлган болалар учун хавфли
  • Жиддий асоратлар эҳтимоли мавжуд
  • Ҳар 5-ҳолатда ўлимга олиб келади
  • Даволашга ёмон таъсирчан, чунки касаллик қўзғатувчи антибиотикларга чидамли
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Вакцинация – ягона самарали (95-100%) ва хавфсиз олдини олиш усули
  • ЎзР эмлаш календарига кўра болалар вакцинанинг 3 дозасини Пента таркибида оладилар
  • Вакцинациядан аввал 2000 йилда 5 ёшгача бўлган болалар орасида 371 минг ўлим ҳолатлари
Вакцина ҳақида батафсил
Вирусли гепатит В тури
  • ВГВ оқибатида дунёда йилига 600 000 дан ортиқ одам ўлади
  • Касаллик юққан одамнинг қони, бошқа биологик суюқликлари билан алоқада юқади
  • Касаллик юқтирган болаларнинг 90% да сурункали ўтади
  • Тиббиёт ходимлари учун асосий профессионал хавф омили
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ЎзР календарига кўра биринчи вакцина туғилганда берилади
  • Кейин учта доза Пента таркибида 2, 3 ва 4 ойликда
  • Аввал вакцина олмаган барча болалар учун 18 ёшгача вакцина олиш маслаҳат берилади
  • Ҳимоя камида 20 йил давомида сақланиб қолади
Вакцина ҳақида батафсил
Грипп
  • Мавсумий грипп (А ва В туридаги вируслар) кузги-қишки эпидемиялар шаклида
  • Хавф гуруҳлари: болалар (6-59 ойлик), кекса шахслар (65+ ёш), ҳомиладор аёллар, тиббиёт ходимлари
  • Бу гуруҳлар орасида, айниқса кекса ёшдагилар орасида асоратлар хавфи юқори ва ҳатто ўлим ҳолатлари мавжуд
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Ҳар йилги мавсум олди вакцинация маслаҳат этилади, айниқса хавфли гуруҳ учун
  • Ҳомиладор аёллар учун вакцинация муҳимлиги устувордир
  • 65+ ёшдаги шахслар учун вакцинация – ўлим хавфини пасайтиришнинг энг яхши усули
  • Шу билан бирга касаллик ўтиши оғирлигини пасайтиради, асоратлар хавфини камайтиради
Вакцина ҳақида батафсил
Қизамиқ
  • Гриппга нисбатан 6 марта юқумлироқ
  • 5 та ҳолатдан 1 да асоратлар: қулоқ инфекциялари, зотилжам, қайтариб бўлмас карлик, энцефалит ёки ҳатто ўлим
  • Вакцинагача дунёда йилига қизамиқдан 2,6 миллион одам ўлган
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Тепки
  • Асосан 3 ёшдан 15 ёшгача бўлган болалар касалланади
  • Ўғил болалар қиз болаларга нисбатан 1,5 марта кўпроқ касалланади
  • Асоратлар аёллар ва эркаклар бепуштлигига ва бошқа оғир оқибатларга олиб келиши мумкин
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Кўкйўтал
  • Нафас олиш йўлларининг бактериал инфекцияси (ҳаво-томчи йўли)
  • Асосан 7 ёшгача болалар касалланади
  • Алоқадан сўнг болаларда касалланиш эҳтимоли – 100%
  • Катталарда – 30% гача
  • Бемор касалликнинг 1-кунидан 25-кунигача юқумли
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
Пневмококк инфекцияси
  • Беш ёшгача бўлган болалар ўлимининг етакчи сабаби
  • Вакциналар ёрдамида олди олинадиган касалликлар орасидаги энг хавфлиси
  • Зотилжам, менингит, септицемия, бронхит, ўрта отит, синусит ва конъюктивитнинг энг кўп сабаби
  • Бошқа инфекцияларнинг асорати: грипп, қизамиқ ва бошқа респиратор инфекциялар
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • ЖССТ прогнозига кўра 2030 йилга келиб вакцина дунёда 5,4-7,7 млн. болалар ўлими олдини олади
  • Хавфсиз ва барча ёшдаги гуруҳларда яхши ўтади
  • Антибиотикларга чидамлилик ўсишида, ягона самарали чора – вакцинация
Вакцина ҳақида батафсил
Полиомиелит
  • Асосан 5 ёшгача болалар касалланади
  • Полиомиелитни даволаб бўлмайди, унинг фақат олдини олиш мумкин
  • 100 дан бир ҳолатда ортга қайтариб бўлмайдиган паралич ривожланади
  • 5-10% ҳолатларда ўлим билан якунланади
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • 1988 йилдан бери оммавий иммунизация дунёда 99% дан ортиқ пасайишга олиб келди
  • Вакцина туфайли эндемик мамлакатлар сони 125 дан 2 гача камайди (Покистон ва Афғонистон)
  • Энг яхши ҳимоя – ОПВ ва ИПВ вакциналар қўшилиши
Вакцина ҳақида батафсил
Қизилча
  • Юқумли касаллик
  • Ҳомила тушиб қолишига олиб келиши мумкин, муддатдан илгари туғиш ёки туғма дефектларга олиб келиши мумкин
  • Энг юқумли давр: тошма пайдо бўлишидан 1-5 кундан кейин
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Қизамиқ, ЭП ва қизилчага қарши комбинациялашган вакцина
  • Узоқ муддатли ҳимоя учун 2 та доза талаб қилинади (ЎзР эмлаш календарига кўра 1 ва 6 ёш)
  • 2017 йилда вакцинадан воз кечиш туфайли – қизамиқдан 110 000 ўлим ҳолати (асосан беш ёшгача бўлган болалар)
Вакцина ҳақида батафсил
Қоқшол
  • Юқиши – яра ва кесилган жойларнинг тупроқдаги бактериялар билан ифлосланиши
  • Токсин оғир, оғриқли мушак спазмларини чақиради, ўлимга олиб келиши мумкин
  • Қоқшол билан касалланишда ўлим ҳолати жуда юқори (фақатгина қутириш ва ўпка ўлатида ундан юқорироқ)
  • Бемор атрофдагилар учун юқумли эмас
  • Касалликдан сўнг иммунитет ривожланмайди
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • Чақалоқлар ва болалар комбинацияланган АКДС вакцинасини олишлари мумкин
  • АКДС – бўғма, қоқшол ва кўкйўталга қарши вакцина
  • Қоқшол анатоксини ҳатто иммунитет танқислиги бўлган шахслар учун ҳам ўта хавфсиз
  • Вакцина туфайли 1980 йилдан буён бўғма ҳолатлари сони 90% дан ортиқ камайди
  • 2008 йилда вакцина ёрдамида кўкйўталдан 687 мингга яқин ўлим ҳолатлари олди олинган
Вакцина ҳақида батафсил
БЦЖ
  • Йўтал ёки аксириш пайтида ҳаво-томчи йўли орқали тарқалади
  • Бир касалдан йилига ўртача 10-15 кишига юқади
  • Одатда ўпкани шикастлайди, лекин суяклар, бўғимлар, бош мияни ҳам жароҳатлайди
Касаллик ҳақида батафсил
Вакцина
  • 12 ойгача бўлган болаларни вакцинация қилиш 5 ёшгача бўлган болаларни сил менингити ва силнинг бошқа оғир турларидан ҳимоя қилиши мумкин
  • БЦЖ 80 йил давомида мавжуд
  • Ҳар йили дунё бўйича 100 миллион болалар қабул қилишади
  • Ҳозирда силга қарши мавжуд бўлган ягона вакцина
Вакцина ҳақида батафсил
Миллий эмлаш календари
Бир ёшгача бўлган бола
1 кунлик
2 - 5 кун
2 ой
3 ой
4 ой

ВГВ

1

БЦЖ

1

Рота

1

Рота

2

Рота

3

Пневмо

1

Пневмо

2

Пента

3

Пента

1

Пента

2

ИПВ

1

ОПВ

1

ОПВ

2

ОПВ

3
Бир ёшдан уч ёшгача
12 ой
16 ой

КПК

1

АКДС

4

Пневмо

3

ОПВ

4
Мактабгача бўлган болалар ва ўқувчилари
6 ёш
7 ёш
9-12 ёш

КПК

2

АДС-М

5

ВПЧ

1

ОПВ

5

ВПЧ

2
Ўсмирлар
16 ёш

АДС-М

6
Сизнинг ҳикояларингиз